HERMENEUTIKA M. ˋĀBED AL-JĀBIRĪ DAN IMPLIKASINYA TERHADAP HUKUM ISLAM
(Kasus Nasakh dan Nikah Mutˋah)
Abstract
Al-Jābirī’s hermeneutics and its implications for Islamic law is topic of this article. Framework thinking of al-Jābirī’s hermeneutics was constructed on the basis of two principles, al-faṣl and al-waṣl. Al-faṣl principle was applied by using three approaches; structural analysis, historical criticism, and ideological criticism, while the principle of al-waṣl using mathematical-intuition approach. He had applied that methodological construction in the interpretation of the Qur’an, as the source of all sources of Islamic law. The implication is reconstruction, and even deconstruction, of various theories and themes of Islamic law. Theoretically, one of which is about nasakh. For him, no nasakh in the Qur’an, except human’s understanding about law is changed. While thematically, one of which is mutˋah. As a consequence of the absence nasakh in the Qur'an, for him mutˋah remain in force if the condition and the situation requires.
Downloads
References
Andalū???? sī????, Ibn Ḥ???? azm al-. Al-Iḥkām fī Uṣūl al-Aḥkām. Kairo: Maktabah
Tijariyah, t.t.
___________. Al-Faṣl fī l-Milal wa l-Ahwā’ wa l-Niḥal. Bairut: Dā????r al-Fikr, t.t.
Amal, Taufik Adnan. Rekonstruksi Sejarah al-Qur’an. Yogyakarta: FkBA,
http://www.aljabriabed.net. Diakses pada tanggal 19 Nopember 2009.
Firdaus, M. “Metode Kritik Nalar Arab: Studi Kritis Metodologi ΄Ā???? bid al-
Jā????birī????”. Tesis. Yogyakarta: Program Pascasarjana UIN Sunan Kalijaga,
Jā????birī????, M. ΄Ā???? bed al-. Kritik Kontemporer Atas Filsafat Arab-Islam. Terj.
Moch. Nur Ichwan. Yogyakarta: Islamika, 2003.
___________. Hafriyāt fī al-Żākirah min Ba΄īd. Beirut: Markaz Dirā????sā????t al-
Wiḥ???? dah al-΄Arabiyyah, 1997.
___________. Fikr Ibn Khaldūn: Al-`Aṣabiyyah wa al-Daulah Ma`ālim
Naẓariyyah Khaldūniyyah fī al-Tārikh al-Islāmī. Beirut: Markaz al-
Dirā????sā????t al-Wiḥ???? dah al-`Arabiyyah, 1992.
___________. Al-Turāṡ wa al-Hadāṡah: Dirāsāt wa Munāqasyāt. Beirut: al-
Markaz al-Ṡ???? aqā????fī???? al-ˋArabī????, 1991.
___________. Naḥn wa al-Turāṡ: Qirā’āt Muˋāṣirat fī Turāṡinā al-Falsafī.
Beirut: al-Markaz al-Ṡ???? aqā????fī???? al-ˋArabī????, 1993.
___________. Post Tradisionalisme Islam. Terj. dan Pengumpul: Ahmad Baso.
Yogyakarta: LKiS, 2000.
___________. “Ḥ???? iwā????r Ḥ???? awl Madkhal ilā???? al-Qur’ā????n”. dalam http://www.naqed.
info/forums/indeks, yang dicuplik dari http://www.aljabriabed.net.
(Diakses pada tanggal 19 Nopember 2009).
___________. Madkhal ilā al-Qur’ān al-Karīm: Al-Juz al-Awwal fī Taˋrīf bi al-
Qur’ān. Beirut: Markaz Dirā????sā????t al-Waḥ???? dah al-ˋArā????biyyah, 2006.
___________. Fahm al-Qur’ān al-Ḥakīm: Al-Tafsīr al-Wāḍiḥ Ḥasb Tartīb
al-Nuzūl al-Qism al-Awwal. Beirut: Markaz Dirā????sā????t al-Wiḥ???? dah al-
ˋArabiyyah, 2008.
___________. Fahm al-Qur’ān al-Ḥakīm: Al-Tafsīr al-Wāḍiḥ Ḥasb Tartīb al-
Nuzūl. Beirut: Beirut: Markaz Dirā????sā????t al-Wiḥ???? dah al-ˋArabiyyah, Vol.I-III, 2008-2009.
Kerajaan Arab Saudi. Al-Qur’an al-Karim dan Terjemahnya. Madinah:
Mujammaˋ al-Mā????lik Fahd, 1418 H.
Jaṣ????ṣ????ā????ṣ????, Abū???? Bakar Aḥ???? mad ibn ˋAlī???? al-Rā????zī???? al-. Aḥkām al-Qur`ān. Bairut: Dā????r
al-Muṣ????ḥ???? af, t.t.
Qurṭ????ubī????, ˋAbd al-Barr al-Namirī???? al-. Al-Kāfī fī Fiqh Ahl al-Madīnah al-Mālikī.
Bairut: Dā????r al-Kutub al-ˋIlmiyyah, 1992.
Syā????ṭ????ibī????, Abū???? Isḥ???? ā????q al-. Al-Muwāfaqāt fi Uṣūl al-Syarīˋah. Kairo: Maktabah
Tijā????riyah, t.t.
Yahya, Mohamad. “Fahm al-Qur’ān al-Ḥakīm: al-Tafsīr al-Wāḍiḥ Ḥasba
Tartīb al-Nuzūl Karya al-Jā????birī????”, dalam Jurnal Studi al-Qur’an dan
Hadis, Vol. 11, No.1, Januari 2010.Jurusan Tafsir dan Hadis Fakultas
Ushuluddin, Studi Agama, dan Pemikiran Islam UIN Sunan Kalijaga
Yogyakarta.
________. “Membaca al-Qur’an dengan Sīrah dan Membaca Sīrah Melalui
al-Qur’an”, dalam Esensia: Jurnal Ilmu-ilmu Ushuluddin, vol. 12 No. I,
Tahun 2010. Fakultas Ushuluddin, Studi Agama, dan Pemikiran Islam
UIN Sunan Kalijaga Yogyakarta.
_________. “Dari M. ˋĀ???? bed al-Jā????birī???? (1935-2010) Tentang Kritik atas Teori
Nasakh”. Makalah. Dipresentasikan dalam Diskusi Trimingguan Lingkar
Studi Agama, Filsafat, dan Budaya (LiSAFa) dengan tajuk “Meretas
Teori Nasakh dari Kungkungan Mazhabiyyah”. Program Pascasarjana
UIN Sunan Kalijaga Yogyakarta pada tanggal 25 Nopember 2011.
Zuri, “Dari al-Jabiri Tentang Konstruksi Nalar Etika Islam”. Makalah.
Dipresentasikan dalam Diskusi Bulanan Laboratorium Aqidah dan
Filsafat “HIKMAH” Fak. Ushuluddin UIN Sunan Kalijaga Yogyakarta
pada tahun 2008.
Zarkasyī????, Badr al-Dī????n Muḥ???? ammad bin ˋAbdillā????h al-. Al-Burhān fī ˋUlūm al-
Qur’ān. Kairo: Dā????r al-Turā????ṡ????, 1983.
Zarqā????nī????, Abd al-ˋAẓ????ī????m al-. Manāhil al-ˋIrfān fī ˋUlūm al-Qur`ān. Bairut: Dā????r
al-Fikr, 1988.
Zayd, Naṣ????r Ḥ???? ā????mid Abū???? . Mafhūm al-Naṣṣ: Dirāsah fī ˋUlūm al-Qur’ān. Miṣ????r:
al-Hai’ah al-ˋIlmiyyah al-ˋĀ???? mmah li al-Kitā????b.
Zuhailī????, Wahbah. Uṣūl al-Fiqh al-Islāmī. Beirut: Dā????r al-Fikr al-Muˋā????ṣ????ir,